Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), trung bình những người sau 65 tuổi có thể sống thêm 19,3 năm nữa. Tuy nhiên, không phải ai cũng có cuộc sống khỏe mạnh, các vấn đề sức khỏe ở người cao tuổi có khả năng xảy ra và bạn cần có những biện pháp quản lý, kiểm soát hiệu quả, nhất là đối với những bệnh mạn tính.
Tỷ lệ người cao tuổi chiếm khoảng 12% dân số thế giới và dự đoán sẽ tăng lên hơn 22% vào năm 2050. Do đó, bạn cần hiểu rõ về những vấn đề sức khỏe có thể gặp phải ở người cao tuổi để có những biện pháp phòng ngừa cho bản thân hoặc người thân yêu.
Thực hiện lối sống lành mạnh, bỏ hút thuốc và giảm cân sẽ góp phần làm giảm nguy cơ mắc phải những vấn đề sức khỏe ở người cao tuổi. Đồng thời, bạn cũng cần vận động cơ thể hợp lý và có chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, lành mạnh.
Sau đây là 9 vấn đề sức khỏe xuất hiện phổ biến ở người cao tuổi mà bạn nên chú ý theo dõi định kỳ.
1. Những vấn đề sức khỏe mạn tính
Theo Hội lão khoa quốc gia của Hoa Kỳ (National Council on Aging), khoảng 92% người cao tuổi mắc phải ít nhất một bệnh mạn tính và 77% người cao tuổi mắc ít nhất hai bệnh. Bệnh tim, đột quỵ, ung thư và đái tháo đường là những bệnh mạn tính gây ra nhiều tốn kém trong chi phí điều trị, đồng thời cũng là nguyên nhân gây ra 2/3 số ca tử vong mỗi năm.
Trung tâm phòng ngừa bệnh mạn tính và nâng cao sức khỏe quốc gia (NCCDPHP) khuyến cáo người cao tuổi nên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ hàng năm, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh cũng như thói quen tập thể dục để giúp quản lý hay phòng ngừa các bệnh mạn tính.
Béo phì cũng là một vấn đề đang gia tăng ở người cao tuổi. Đó cũng là yếu tố nguy cơ góp phần hình thành nên nhiều căn bệnh mạn tính liên quan. Vì vậy, thay đổi lối sống vừa giúp giảm cân lành mạnh vừa đề phòng những tình trạng mạn tính tiến triển.
2. Khả năng nhận thức
Khả năng nhận thức ở một người khỏe mạnh thể hiện qua khả năng suy nghĩ, học hỏi và ghi nhớ. Thế nhưng, người cao tuổi thường phải đối mặt với chứng mất trí nhớ. Khoảng 47,5 triệu người mắc phải chứng mất trí nhớ và con số này dự tính sẽ tăng gấp 3 lần vào năm 2050.
Theo Viện lão hóa Quốc gia, nhiều tình trạng sức khỏe và bệnh mạn tính khác sẽ làm tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, chẳng hạn như lạm dụng chất kích thích, đái tháo đường, tăng huyết áp, trầm cảm, HIV và hút thuốc. Mặc dù chưa có cách để chữa trị chứng mất trí nhớ nhưng bác sĩ vẫn có thể xây dựng một kế hoạch điều trị và kê đơn thuốc giúp kiểm soát tình trạng này.
3. Sức khỏe tâm thần
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có hơn 15% người trên 60 tuổi bị rối loạn tâm thần. Một trong những rối loạn về tâm thần xảy ra phổ biến ở người cao tuổi đó là trầm cảm (hơn 7% người cao tuổi gặp phải tình trạng này). Thật không may, loại rối loạn tâm thần này thường không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Ở Hoa Kỳ, hơn 18% số ca tự tử là người cao tuổi.
Trầm cảm có thể là hậu quả từ những bệnh mạn tính khác, do đó quản lý tốt các bệnh ở người cao tuổi sẽ rất hữu ích. Ngoài ra, thay đổi lối sống lành mạnh hơn như cải thiện điều kiện sống và nhận được hỗ trợ tinh thần từ gia đình, xã hội, bạn bè hay các hội nhóm cũng giúp điều trị trầm cảm hiệu quả.
4. Chấn thương
Bạn có biết?
Mỗi 15 giây thì có một người cao tuổi được đưa vào phòng cấp cứu vì bị té ngã
Mỗi 29 phút lại có một người cao tuổi tử vong do ngã
Từ đó có thể thấy, té ngã là nguyên nhân hàng đầu gây nên thương tích ở người cao tuổi. Quá trình lão hóa tự nhiên khiến loãng xương và cơ bắp dần mất đi sức mạnh cũng như sự linh hoạt, khiến cho người cao tuổi đễ bị mất thăng bằng và té ngã hơn, gây ra bầm tím tại chỗ hay gãy xương.
Loãng xương và viêm xương khớp là hai bệnh góp phần vào sự suy yếu dần của xương. Bạn có thể hạn chế khả năng bị ngã bằng việc cẩn thận khi đi lại, tăng cường các hoạt động thể chất và thay đổi các đồ vật trong nhà để không gian rộng rãi hơn.
5. Bệnh về đường hô hấp
Các bệnh mạn tính ở đường hô hấp dưới, như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), chính là nguyên nhân gây tử vong thứ ba ở những người trên 65 tuổi. Theo CDC, trong năm 2014 đã có 124.693 ca tử vong vì bệnh đường hô hấp.
Trong số người cao tuổi, khoảng 10% nam giới và 13% nữ giới đang sống chung với bệnh hen suyễn; 10% nam giới và 11% nữ giới phải sống chung với viêm phế quãn mạn tính hoặc khí phế thũng (theo Diễn đàn tổ chức Liên bang về những số liệu thống kê ở người cao tuổi).
Các bệnh về đường hô hấp mạn tính sẽ làm tăng những nguy cơ về sức khỏe ở người cao tuổi, khiến cơ thể dễ bị viêm phổi hay các nhiễm trùng khác. Thế nhưng, nếu điều trị đúng, bạn có thể bảo vệ sức khỏe lâu dài và nâng cao chất lượng đời sống.
6. Giảm chức năng các giác quan
Các cơ quan cảm giác (như thị lực và thính giác) ở người cao tuổi thường bị suy giảm chức năng. Theo CDC, khoảng 1 trong 6 người cao tuổi bị suy giảm thị lực và 1 trong 4 người thì bị giảm thính lực. May mắn thay, các vấn đề này có thể khắc phục dễ dàng nhờ vào các thiết bị hỗ trợ như mắt kính hoặc máy trợ thính.
7. Lạm dụng chất kích thích
Lạm dụng chất kích thích, điển hình là rượu hay chất gây nghiện, thường xảy ra khá phổ biến ở người cao tuổi. Tình trạng này là một mối lo ngại to lớn đối với sức khỏe của người cao tuổi vì chúng có thể gây ra tương tác với các thuốc theo toa. Hơn thế nữa, chất kích thích còn tác động đến sức khỏe tổng thể, làm tăng nguy cơ xảy ra té ngã hay ngộ độc.
8. Sức khỏe răng miệng
Mặc dù không được chú ý thường xuyên nhưng sức khỏe răng miệng là một trong những vấn đề quan trọng với người cao tuổi. Có khoảng 25% người trên 65 tuổi bị mất răng tự nhiên.
Hơn thế nữa, các vấn đề như sâu răng có thể khiến bạn khó duy trì được một chế độ ăn uống lành mạnh và gây ra nhiều vấn đề về răng miệng khác.
Các vấn đề liên quan đến sức khỏe răng miệng ở người cao tuổi thường là khô miệng, bệnh về nướu và ung thư miệng. Những tình trạng này có khả năng được quản lý hay ngăn ngừa bằng cách đến phòng khám nha khoa kiểm tra định kỳ.
9. Suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng ở những người trên 65 tuổi thường không được chẩn đoán và dẫn đến nhiều vấn đề như suy yếu hệ miễn dịch và yếu cơ. Nguyên nhân gây ra suy dinh dưỡng có khả năng xuất phát từ chứng mất trí nhớ gây quên ăn, trầm cảm, nghiện rượu hay thu nhập hạn chế…
Chỉ cần những thay đổi đơn giản trong chế độ ăn hàng ngày như tăng lượng trái cây và rau quả, giảm lượng chất béo bão hòa, muối cũng đã cải thiện được chế độ dinh dưỡng cho người cao tuổi.
